Δεύτερη αποστολή όπλων στον Δημοκρατικό Στρατό Πελοποννήσου (Αύγουστος 1948)

  1. Γεγονός
  2. Γεγονότα του ελληνικού εμφυλίου πολέμου 1945-1949
  3. 29 Αυγούστου 1948
  4. 06 Σεπτεμβρίου 1948
  5. Δυρράχιο (Αλβανία) - Λεωνίδιο (Κυνουρία)
  6. Δημοκρατικός Στρατός Πελοποννήσου (ΔΣΠ) - Γενικό Αρχηγείο Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος (ΔΣΕ) - Βαΐτσης, Βάγιος (1901-1948)
  7. Ελληνική

    1. Το Γενικό Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) βλέποντας τη μεγάλη ανάπτυξη των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου (ΔΣΠ), αποφάσισε στις αρχές του 1948, να οργανώσει αποστολές εφοδιασμού του ΔΣΠ με πολεμικό υλικό και άλλα εφόδια. Καθώς η οδική ή η αεροπορική μεταφορά ήταν ανέφικτη, επιλέγει η αποστολή του υλικού να γίνει μέσω καϊκιών, που θα ξεκινούσαν από την Αλβανία και θα κατέληγαν σε κάποιο απομακρυσμένο όρμο της Πελοποννήσου. Η πρώτη τέτοιου τύπου αποστολή ξεκίνησε από το Δυρράχιο της Αλβανίας, στις 14 Ιουλίου του 1948, και ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία στον κόλπο Φωκιανού του Λεωνιδίου στις 19 Ιουλίου, τροφοδοτώντας τον ΔΣΠ με πολύτιμο πολεμικό υλικό, ικανό για να επιβιώσει για λίγους μήνες.

      Αμέσως μετά από το πρώτο ταξίδι, οργανώθηκε το δεύτερο, με τη χρήση ενός μεγαλύτερου πλοίου, το οποίο θα μετέφερε πολεμικό υλικό που προέρχονταν κυρίως από τη Σοβιετική Ένωση και ζύγισε 90 τόνους (έναντι 16 του πρώτου καϊκιού).  Το πλήρωμα ήταν εξαμελές και είχε  επικεφαλής τον Λευτέρη Καρακατσάνη (Μπόρας) και πλήρωμα τους Τζαβέλλα (ψευδώνυμο), Νίκο Γιαμάνογλου, Στέργιο Φλώρο, Βάγιο Βαΐτση και τον Αλβανό υπολοχαγό Κώτσο Καζάντσι.  Το πλοίο απέπλευσε και πάλι από το Δυρράχιο της Αλβανίας, στις 29 Αυγούστου του 1948. Στις 6 Σεπτεμβρίου έφτασε στην περιοχή της Ανατολικής Πελοποννήσου, αλλά ύστερα από λάθη του πληρώματος δεν έγινε εφικτός ο εντοπισμός των ανταρτών του ΔΣΠ, που περίμεναν για την παραλαβή του υλικού. Στην προσπάθεια εντοπισμού, το πλοίο προσέκρουσε σε ύφαλο και κινδύνευε να βυθιστεί, με αποτέλεσμα το πλήρωμα να το εγκαταλείψει. Μετά από λίγο, περιπολικό του Εθνικού Ναυτικού εντόπισε το σκάφος και το ανατίναξε, έπειτα  από μάχη που έδωσε με το πλήρωμα, που βρίσκονταν σε κοντινή παραλία. Τα μέλη του πληρώματος λίγες μέρες αργότερα ήρθαν σε επαφή με τους αντάρτες του ΔΣΠ και στις 12 Σεπτεμβρίου του 1948 έφτασαν στο Αρχηγείο Πελοποννήσου, το οποίο διερευνούσε τα αίτια της αποτυχίας της αποστολής. Η υπόθεση όμως δεν είχε τελειώσει εδώ, καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις που έλεγξαν τα πάντα στα συντρίμμια του σκάφους, εκτός από τον κατεστραμμένο εξοπλισμό, εντόπισαν, στις 2 Οκτώβρη, το προσωπικό ημερολόγιο του ναύτη Βάγιου Βαΐτση, στο οποίο περιέγραφε με λεπτομέρειες τη διαδρομή, τον εξοπλισμό κλπ της αποστολής του πλοίου. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε η ελληνική κυβέρνηση καταφεύγοντας στον ΟΗΕ για να αποδείξει την εμπλοκή στον εμφύλιο των Ανατολικών Χωρών. Παράλληλα το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ ζήτησε εξηγήσεις από τον ΔΣΠ για το συμβάν. Ο ΔΣΠ πραγματοποίησε ανακρίσεις και μετά από ανταρτοδικείο, που έγινε στις 23 Δεκεμβρίου 1948 στο Καρδαρίτσι Γορτυνίας, αποφάσισε ομόφωνα την καταδίκη του  Βαΐτση σε θάνατο, η οποία εκτελέστηκε την επόμενη ημέρα.

       (Πηγή: Δημήτρης Παλαιολογόπουλος, Το χρονικό ενός αγωνιστή. Βάγιος Βαΐτσης, Παρασκήνιο, Αθήνα 2006, σελίδες 83-120)

  9. Original: AltSol Company. - Rules: RDA
    10. Εκδόσεις με θέμα "Δεύτερη αποστολή όπλων στον Δημοκρατικό Στρατό Πελοποννήσου (Αύγουστος 1948)"