Ο Εμφύλιος Πόλεμος : από τη Βάρκιζα στο Γράμμο (Φεβρουάριος 1945-Αύγουστος 1949) - Athens: Θεμέλιο, c2002.
- Έκδοση
- Βιβλίο έντυπο
- c2002
-
-
Περίληψη: Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", είχε αναμφίβολα καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή του τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη. Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα, θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις, που λειτουργούσαν επί πολλές δεκαετίες ανασταλτικά για την επιστημονική έρευνα και κυρίως για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης, που αυτή συνεπάγεται. Σήμερα όμως, η τραυματική αυτή περίοδος έχει μετατεθεί οριστικά από το πεδίο της πολιτικής στο πεδίο της ιστοριογραφίας, και η επιστημονική έρευνα -ορισμένες όψεις της οποίας περιλαμβάνει και ο παρών συλλογικός τόμος- δεν έχει πλέον ως στόχο την αναζήτηση ενόχων και την απόδοση ευθυνών, αλλά τη μελέτη βασικών θεμάτων που σημάδεψαν την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας. Γι' αυτό και ο χρονικός προσδιορισμός, που θεωρήθηκε σκόπιμο να συμπεριληφθεί στον τίτλο του βιβλίου (Φεβρουάριος 1945 - Αύγουστος 1949), κρίθηκε αναγκαίος για να εστιάσει την ερευνητική προσπάθεια στην κρίσιμη εκείνη περίοδο της δεκαετίας του '40, που έχει μέχρι σήμερα λιγότερο μελετηθεί και η οποία διαφοροποιεί την ελληνική εμπειρία από τις αντίστοιχες χρονικά εξελίξεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
-
Αποτελεί έκδοση του έργου:
- Νικολακόπουλος, Ηλίας Κων. Ο Εμφύλιος Πόλεμος : από τη Βάρκιζα στο Γράμμο
Περιέχει τις εισηγήσεις – συμβολές:
- Η πορεία προς τον Εμφύλιο : από την ένοπλη εμπλοκή στην ένοπλη ρήξη
- Το διεθνές πλαίσιο του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου
- Η οικονομία κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο
- Η "ειρηνοπόλεμη" διάσταση του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου : ειρηνευτικές πρωτοβουλίες και δυνατότητες συμβιβασμού, 1945-1949
- Το ΣΚ-ΕΛΔ και ο "Τρίτος παράγοντας" των Ευρωπαίων σοσιαλιστών (1945-1947)
- Εμφύλιος πόλεμος : ιδεολογικά και πολιτικά διακυβεύματα
- Οι μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας
- "Το όπλο παραπόδα" : λεκτική πολεμική ή πολιτική ανασυγκρότησης;
- Η "λευκή τρομοκρατία" μοχλός σύνθλιψης του αντιστασιακού φρονήματος : ο νομός Τρικάλων το 1945
- "Τότε με τα "χίτικα" δεν κόταγες να πεις ούτε τ' όνομά σου" : μαρτυρίες για τον Εμφύλιο σε ένα χωριό της Πυλίας
- Μορφές, διαστάσεις και πρακτικές της βίας στον Εμφύλιο (1943-1949) : μια πρώτη προσέγγιση
- Εθνοτικές διαστάσεις του Εμφυλίου Πολέμου : η περίπτωση των τουρκόφωνων Ποντίων καπεταναίων της Μακεδονίας
- "Μοναρχοφασίστες" και σλαβομακεδόνες αγωνιστές : ιδεολογικές και άλλες βεντέτες στη Μακεδονία του Εμφυλίου Πολέμου
- "Εαμοβούλγαροι" και μακεδονομάχοι : ιδεολογικές και άλλες βεντέτες στη Μακεδονία του Εμφυλίου Πολέμου
- Στον τοίχο της Ξηριώτισσας : καταδικασμένοι σε θάνατο από το Έκτακτο Στρατοδικείο Λαμίας, 1946-1950
- Στενή η πύλη του "Ελεύθερου κόσμου" : περιορισμοί στην ελεύθερη διακίνηση προς και από την εμφυλιοπολεμική Ελλάδα
- Η πολιτική της σιωπής στη μεταπολεμική ελληνική ποίηση